Exchange; Microsoft ürün ailesinin mail sunucu kısmında yer alan
gayet güçlü ve becerikli bir mail sunucusudur. Bu makalemizde bizde bu
ürünün kurulumunu ve kullanıma hazır hale getirilmesini inceleyeceğiz.
Exchange ürününü sıradan bir programmış gibi direk olarak sunucumuza
yükleyemiyoruz doğal olarak. Bunun öncesinde temel gereksinimleri olan
sunucu rollerini önceden sunucumuza kurmuş ve düzgün bir şekilde çalışır
olduğundan emin olmamız gerekiyor. Aksi halde hem kurumlumda bu
sorunlarla karşılaşabiliriz hem de kurulum sonrasında bazı sorunlarla
karşılaşmamız muhtemeldir.
İsterseniz öncelikle kurulum öncesinde ki gereksinimlere değinelim…
Eğer ki organizasyonunuzda Exchange 2010 çalıştırmak istiyor iseniz
öncelikle Exchange 2010 un çalışabilmesi için AD Domain servisini, DNS
ve IIS i bir server rolü olarak sunucunuza yüklemeniz gerekmektedir.
Bu ön koşulları yerine getirdi isek Net.TCP Port Sharing servisinin
de başlangıç türünü otomatiğe çekip artık kurulum kısmına geçebiliriz.
Kurulum işlemlerine başlamak için Exchange 2010 DVD mizi sunucumuza
takalım. Ve aşağıda ki adımları kendi organizasyonumuza uygun olacak
şekilde düzenleyerek tek tek uygulayalım.
Öncelikle şunu belirterek başlıyalım. Bu döküman ilk kez Exchange
kuracak olan kişiler göz önünde tutularak hazırlanmıştır. Dolaysıyla
kurulumun her adımlarını tek tek bu makalede belirttim. Ayrıca kurulum
sırasında karşılaşabileceğiniz küçük sorunların çözümlerinide yine bu
makalede göreceğiz. Bu makale ile birlikte organizasyon yapınız için
Exchange’i nasıl kuracağınızı ve organizasyonunuz için bir mail sunucusu
olarak nasıl kullanacağınızı öğrenmiş olacaksınız. İleriki makalelerde
ise Exchange’in gelişmiş özelliklerini inceliyeceğiz…
Eğer şimdi hazır isek işlemlere başlıyalım.
1. Adım) Kurulumumuzun ilk adımında Exchange için dil seçimi
ayarlarını yapacağız. Step 3 teki linke tıklayarak Install only
languages from the DVD yi tıklıyoruz.
2. Adım) 1.adımdaki işlemi tamamladıktan sonra artık kurulum aşamasına geçebiliriz.
3. Adım) Lisans sözleşmesini kabul ettiğimizi bildiriyor ve Next ile ilerliyoruz.
4. Adım) Hata raporu gönderip, göndermemekle ilgili seçim yapmamız gerekiyor. Ben Hayır’ı seçtim.
5. Adım) Bu adım önemli. Bu adımda hangi Exchange rollerini
sunucumuza yüklememiz gerektiğini belirteceğiz. Ben tek bir sunucu
üzerine Exchange yapımı inşa edeceğim için Typical Exchange Server
Installation seçeneğini kullanıyorum. İleriki makalelerimizde diğer
Exchange rollerinin de nasıl yapılandırılacağına değineceğiz.
6. Adım) Exchange organizasyonumuza bir isim veriyoruz, siz yapınıza uygun bir ismi belirtebilirisiniz.
7. Adım) Bu adımda şunu belirtmemiz gerekiyor. Eğerki yapımızda
Outlook 2003 kullanan Clientlar var ise burada Yes seçeneğini
işaretlememiz gerekiyor. Benim yapımda clientlarda Ofis 2003 olmadığı
için bu adımda No seçeneğini işaretliyorum. Sizde kendi yapınıza uygun
olan seçeneği işaretliyerek bir sonraki aşama için ilerleyebilirsiniz.
8. Adım) Clientların CAS rolüne internet arayüzünden erişmesini istediğimiz adresi yazıyoruz.
9. Adım) Müşteri Deneyimi Geliştirme Programına katılmak istiyor
iseniz organizasyonunuzun faaliyet alanını belirtip Join the Exchange
Costumer Experience Improvement Program (CEIP) seçeneğini
işaretliyeceksiniz. Ben I don’t wish to join the program at this time ı
seçerek şuan için bu programa katılmıyacağımı belirtiyorum.
10. Adım) Kurulum işlemlerimiz biraz sonra başlıyacak. Bu adımda
ayarlarımız kontrol ediliecek. dilerseniz burada alabileceğiniz küçük
hatalar ile uyarılara değinelim ve bunlarla karşılaştığımızda ne
yapabileceğimize bakalım.
Burada benim aldığım hata sunucunun yeniden başlatılmayı bekliyor
olması ile ilgili bir hata uyarısı. Sunucu yapılan bir güncelleme
sonrasında yeniden başlatılmayı bekliyor ise böyle bir uyarıyla
karşılaşabilirsiniz. Yapmanız gerek şey tabikide sunucuyu yeniden
başlatmak. Organization Prerequisites e verdiği diğer uyarı ise
organizasyonda bu Exchange dışında Exchange 2007 var ise “Setup
/PrepareAD komutunu çalıştırmanızı belirtmekte. Benim yapımdaki Exchange
2010 organizasyonumun tek Exchange sunucusu olduğu için herhangi bir
işlem yapmıyorum.
Alabileceğimiz bir diğer uyarı ise makalemizin başında da
belirttiğimiz Net.TCP Port Sharing servisinin başlangıç türünü otomatiğe
çekmememiz sebebiyle Client Access Role de bu servisin başlangıcını
otmatiğe çekmemizle ilgili bir uyarıdır. Bunun içinde yapmamız gereken
servislere gelip Net.TCP Port Sharing servisinin başlangıç tipini
otomatiği çekmek.
11. Adım) Verilen uyarılarla ilgili gerekli işlemleri yaptıktan sonra
artık kurulum için son aşamaya gelmiş bulunuyoruz. Burada ayarlarımız
doğrultusunda Exchange kurulumumuz başlıyor. Kurulum tamamlandığında
aşağıdaki gibi kurulumun sorunsuzca bittiğini ve tüm rollerin hatasızca
kurulduğunu görmemiz gerekiyor.
Görüldüğü üzere Exchange 2010 u yapımıza başarılı bir şekilde kurduk.
Fakat pek tabidir ki yapmamız gerkenler henüz bitmedi. Başarılı bir
şekilde kurulumunu tamamladığımız Exchange’imizi artık kullanıma hazır
hale getirmemiz gerekiyor. Exchangemizin ilk temel fonksiyonu yapımızın
mail trafiğini sağlamak. Bizde öncelikle Exchange’imize bu özelliği
kazandıracağız.
Exchange sunucumuzu bizler Edge Transport rolü olmadan kurduğumuz
için Hub Transport Role tarafında mail akışı için Connectörler
oluşturmamız gerekiyor. Şimdi isterseniz bu ve sonrasındaki işlemlere
geçelim. Bunun için Exchange Management konsolu açıyoruz. Konsolu açmak
istediğiniz aşağıdaki gibi bir hata alır iseniz bunun nedeni WinRM IIS
Extendiont özelliğinin yüklenmemiş veya hata yüklenmiş olması olabilir.
Genelde bu sunucu özelliğini tekrardan kurmak sorunu çözmeye
yetmektedir.
Eğer böyle bir sorunla karşılaştı iseniz yukarıda belirtilen işlemi
yapmanız sorunu çözecektir. Şimdi EMC yi sorunsuz bir şekilde açalım…
Şimdi öncelikle eğer ürün için bir lisans anahtarınız mevcut ise nasıl gireceğinize değinelim.
Ürünümüz için gerekli lisans anahtarını Server Configuration – Hub
Transport kısmına tıklayıp Enter Product Key diyerek girebilirsiniz.
Yani şu şekilde…
Lisansı girdiğinizde vereceği uyarı ise bir hata iletisi değildir
sadece Information Storage servisinin yeniden başlatılması gerekliliği
ile ilgili bir uyarıdır.
Bu işlemden sonra şimdi Exchangemizi organizasyonumuzda kullanıma hazır hale getirecek diğer işlemleri tamamlayalım.
Öncelikle dış organizasyonlara mail atabilmek için Sen Connector oluşturalım. Bu işlem için aşağıdaki adımları izleyeniz.
Send Connector Oluşturma.
Send Connector oluşturmak için öncelikle EMC konsoldan Organization
Configuration bölümünden Hub Transport a gelelim ve ordan da Send
Connector sekmesini tıklayalım. Send Connectorümüzü bu alandan
oluşturacağız. Şimdi yeni bir connector oluşturmak için New Send
Connector diyelim.
Şimdi oluşturacağımız Connector e bir isim verelim. Ben Outbond
Connector diyorum. Sizde yaptığınız işlemi tanımlayacak uygun başka bir
isim verebilirsiniz.
Add diyor ve hangi dış organizasyona mail göndermek istediğimizi
belirtiyoruz. Ben tüm dış organizasyonlara mail göndermek istediğim için
* sembolünü kullanıyorum. Diğer ayarları ise resim de görüldüğü gibi
yapacaksınız.
Network ayarlarımızı yapılandıracağız. Ben sunucum için dışarıdan bir
Smart hosting hizmeti almadığım için Use domain name system (DNS) “MX”
records to route mail automatically seçeneğini işaretliyorum.
Yapımda bir tane sunucu var ve dışarıya bu sunucu üzerinden mail
göndereceğim. Ekleyebileceğim harhangi başka bir Exchange sunucum
olmadığı için bu adımda Next diyerek devam ediyorum.
Yaptığım işlemlerin özetini görüyorum. Ayarlarımda herhangi bir hata
olmadığını onaylıyor ve New diyerek gerekli işlemleri başlatıyorum.
Finish e tıklayarak işlemi sonlandırıyorum.
Evet artık Exchange mail sunucumuz dış dünyaya mail göndermeye hazır
haldedir. Tabiki DNS deki gerekli düzenlemelere de değineceğiz. Şimdi
sıra kullanıcılarımızın kendi organizasyonumuz dışından da mail
alabilmesi için gerekli ayarları yapmaya geldi.
Bu işlem için ise Receive Connector oluşturacağız. Şimdi bu işleme geçelim.
Receive Connector Oluşturma.
Receive Connector oluşturmak için Server Configuration dan Hub
Transport a tıklayalım. Ben bu işlem için Default isimli connectorü
düzenliyeceğim. Bunun için ilgili connectorün Properties ine tıklıyorum.
Permission Group sekmesine geçiyorum ve Anonymous users kutucuğunu
işaretliyorum. Bu sayede dışardan mail gönderen herkesden organizasyon
üyelerinin mail almalarını sağlamış oluyoruz.
Bu işlemide bitirdiğimizde artık mail sunucumuz mail göndermeye ve
dışarıdan mail almaya hazırhaldedir. Şimdi isterseniz mail hesapları
oluşturmadan önce birde DNS kısmına göz atalım. Çünkü DNS de de bazı
kayıtlar açmamız gerekiyor. Bu kayıtlar Host A kaydı (2 adet a:mail ve
a:autodiscovery) MX kaydı ve SPF kaydı.
DNS te Açılması Gereken Kayıtlar
DNS te nasıl kayıt açabileceğini bildiğinizi varsayarak sadece hangi kayıtları ne için açmamız gerekiyor özetle ona değineceğim.
Host A kaydında mail isimli Host A kaydını hem MX kaydımda kullanmak
için hemde OWA ya erişim için kullanacağımdan açıyorum. Diğer Host A
kaydım olan autodiscovery kaydını ise Outlook kullanıcılarının
yapılandırma ayarlarını Exchange den otomatik bulup çekmeleri için
açıyorum. Ve ayrıca bir tanede MX kaydı açağım, bu kayıt mail
alış-verişim için gerekli bir kayıt. Son olarak ise SPF kaydımı
oluşturacağım bu kayıtta bazı domainlere mail atabilmem için gerekli ve
önemli bir kayıttır. SPF kaydını oluşturabileceğiniz yardımcı siteler
var fakat bu işlemi ilk kez yapacak iseniz basitte olsa bu site
sihirbazlarında biraz zorlanabilirsiniz. Dilemeniz halinde benim aşağıda
verdiğim SPF kaydını düzenliyerek kullanabilirsiniz.
Tüm kayıt açma işleri bittiğinde DNS serverımda şu kayıtlar olacak….
DNS kısmında ta işlemlerimizi tamamladı ise artık kullanıma hazır hale gelen mail sunucumuza kullanıcılarımızı ekliyebiliriz.
Exchange 2010 da Kullanıcı Oluşturma
Tüm ayarlarımız tam olduğuna ve dışarı mail gönderme ve almada bir
engelimiz kalmadığına göre artık organizasyonumuz için gerekli
mailboxları tanımlayıp günümüz iletişim dünyasında önemli ve etkin bir
rolü olan maillerimizi kullanabiliriz. Şimdi isterseniz
organizasyonumuza nasıl mailbox ekliyeceğiz ona geçelim.
Bu işlem için öncelikle Recipient Configuration kısmına geçelim ve
oradanda Mailbox’a tıklayalım. Sağ panelde yer alan New Mailbox’a
tıklayarak ilgili işleme başlıyalım.
Mailbox tipini seçiyoruz. User Mailbox’ı seçip Next diyoruz.
Bu adımda kullanıcı tipini seçeceğiz. Aslında kullanıcı ekleme tipide
diyebiliriz. New user der isek EMC konsoldan yeni bir User Account
oluşturmuş oluruz bu hesap Active Directory de de oluşacak bir hesaptır.
Eğerki Active Directory de tanımlı kullanıcılarınız var ise ve bunlar
için posta hesapları tanımlıyacaksanız Existing User ı seçip AD yapımda
varolan kullanıcı hesabını Exchange e bağlamam gerek. Benim Active
Directory yapımda hali hazırda bir kullanıcım yok. O yüzden ben New User
seçeneğiyle yeni bir kullanıcı hesabı ve bu hesaba atanmış bir mailbox
oluşturacağım.
User Information bölümünde adında anlaşılacağı gibi kullanıcım içim
gerekli bilgileri gireceğim. Burada değinmek istediğim bir kaç nokta
var. İlki; eğer kullanıcımı belli bir OU (Organizational Unit) altında
oluşturmak istiyor isem resimde görünen Specify the Organizational unit
rather than using a default one seçeneğini işaretleyip ilgili OU yu
seçmek. İkincisi kullanıcım için kompleks bir şifre vermek, üçüncüsüde
OWA üzerinden şifre değiştirme işlemlerinin yapılabilmesi için gerekli
düzenlemeyi yapmadı iseniz sorun çıkartmaması sebebiyle User must change
password at next logon seçneğini işaretlemeniz.
Oluşturulan hesap için gerekli diğer ayarları tamamlıyoruz. Eğer
birden çok veritabanınız ve kullanıcılar için oluşturduğunuz mailbox
policy var ise ilgili checkboxları işaretliyerek bunlar arasında
kullanıcı için uygun olan seçimi yapabilirsiniz.
Oluşturduğum hesabın kısa bir özetini görüyorum. Eğer bilgilerde
herhangi bir yanlışlık yok ise New diyerek ilgili işlemi
sonlandırıyorum.
Evet işlemimiz başarıyla gerçekleşti. Burada belki bir şey
dikkatinizi çekmiştir. Her işlem sonunda bize sunulan özetlerde
türetilen bir kod gösterilmektedir. Türetilen bu kodlar ile EMC
konsoldan yaptığınız her bir işlemi Exchange Management Shell i
kullanarakta yapabilirsiniz.
Bu adımdan sonra başarılı bir şekilde organizasyonumuz için mail
hesapları eklemeyide tamamlamış oluyoruz. İsterseniz birde webmail
arayüzümüz olan OWA yı ziyaret edelim ve deneme için göndermiş olduğumuz
mailin açtığımız hesap tarafından alınıp alınmadığınıda bir teyit
edelim.
Mail hesabımıza ulaşmak için tarayıcı adres çubuğuna
https://mail.domain.com/ yazıp Enter diyoruz. Tabiki bunu ilk
dediğimizde bu sayfanın bulunamadığına dair bir uyarı alacağız. Çünkü
tam olarak yazmamız gereken adres şu şekildedir.
https://mail.domain.com/owa Her seferinde /owa yazmamak için IIS te şu
küçük değişikliği yapacağız.
Öncelikle IIS Manager ı açıyoruz. Sites tan Default Web Site a tıklıyoruz ve sağ paneldende HTTP Redirect’e tıklıyoruz.
Yönlendirme adresine /owa yazacağız diğer ayarları resimde gördüğünüz
gibi yapıp Apply diyerek değişikliklerin uygulanmasını sağlıyalım.
Evet artık OWA ya /owa yazmadan da erişebileceğiz.
Şimdi Administrator hesabından yeni açmış olduğumuz mail heabına
gönderdiğimiz postamızı kontrol etmeye ve OWA ya merhaba demeye sıra
geldi. Kullanıcı adı ve şifremizle OWA’ya giriş yapıyoruz.
Evet mailimizin geldiğini hesaplarımızın sorunsuzca çalıştığını görebiliyoruz.
Alıntıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder